غربالگری سرطان سينه
متخصص سرطان پستان در تهران
متخصص سرطان پستان
فوق تخصص سرطان پستان
دکتر سرطان پستان
پزشک سرطان پستان
جراح سرطان پستان
جراح سرطان پستان در تهران
غربالگری سرطان پستان
دکتر سرطان پستان در تهران
غربالگری سرطان سينه
غربالگری سرطان نوعی آزمایش غربالگری به‌شکل جستجوی سرطان پیش از ظهور علائم بیماری در فرد است. غربالگری به تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک می‌کند. غربالگری سرطان عبارت است از مجموعه‌ای از تست‌های پزشکی که اگر پاسخ تست غربالگری منفی بود، خیال فرد آزمایش دهنده آسوده می‌گردد، اما اگر پاسخ مثبت بود دال بر وجود سرطان نیست، بلکه فرد را ملزم به انجام آزمایش‌های تکمیلی و پیگیری می‌نماید. چنانچه در آزمایش‌ها تکمیلی نیز وجود سرطان تأیید شد به دلیل تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری جای هیچ‌گونه نگرانی برای فرد نیست چرا که اساساً هدف اصلی انجام غربالگری این است که سرطان را در مراحل اولیه یعنی زمانی که هیچ علائم و نشانه‌ای ندارد، شناسایی کند که به دنبال این تشخیص به هنگام پروسه درمان کوتاه‌تر و در دسترس ژتر و نتیجه‌بخش‌تر خواهد بود و به دنبال آن میزان بقا افزایش می‌یابد.
غربالگری یا واژه ملموس و متداول آن در سطح جامعه یعنی چکاپ تا میزانی اهمیت دارد که سازمان بهداشت جهانی آن را یکی از مهم‌ترین سلاح‌های مبارزه با سرطان معرفی کرده‌است.
نکته بسیار حائز اهمیت این است که هنگامی‌که دکتر پیشنهاد غربالگری می‌دهد، به این معنا نیست فرد مبتلا به سرطان می‌باشد بلکه تست غربالگری زمانی انجام می‌شود که فرد هیچ علامت یا نشانه‌ای از سرطان ندارد و صرفاً هدفی جز پیشگیری نخواهد داشت.
اهداف غربالگری سرطان
غربالگری دو هدف اصلی و مهم را دنبال می‌کند که عبارت‌اند از:
۱) کاهش یا حذف مرگ بر اثر سرطان در سرطان‌هایی که تا نود درصد قابل‌درمان هستند.
۲) کاهش تعداد افرادی که سرطان در آن‌ها، توسعه‌یافته و به مرحله پیش‌رونده می‌رسد.
تست‌های غربالگری متداول در دنیا
الف) سرطان سینه
۱) ماموگرافی: ماموگرافی نوعی استفاده از اشعه ایکس در تشخیص تومورهای سرطانی موجود در سینه می‌باشد. تصویری که توسط ماموگرافی تولید می‌شود، ماموگرام نامیده می‌شود که می‌تواند تومورها و ابنرمالی‌های موجود در بافت سینه را نشان دهد که یک تست غربالگری کارآمد به‌شمار می‌آید. ماموگرافی باید از سن ۴۰سالگی به‌صورت سالیانه آغاز شود و بعد از سن ۷۰سالگی هر سه سال یک‌بار انجام شود. غربالگری به شیوه ماموگرافی منجر به کاهش ۳۰درصد مرگ‌ومیر ناشی از سرطان سینه در زنان ۴۵–۷۰سال می‌شود. البته لازم است ذکر شود که ماموگرافی برای سنین پایین‌تر از ۴۰ سال به دلیل متراکم بودن بافت سینه از حساسیت کمتری برخوردار است و سونوگرافی جایگزین خوبی برای غربالگری در این سنین می‌باشد.
ب) سرطان دهانه رحم (کانسر سرویکس)
۱) تست پاپ اسمیر: سرطان دهانه رحم از شایع‌ترین سرطان‌ها در زنان خصوصاً در کشورهای جهان سوم می‌باشد. در کشورهای پیشرفته این سرطان به دلیل انجام تست‌های غربالگری از نظر میزان شیوع کاهش‌یافته‌است. تست پاپ اسمیر یک نمونه‌برداری از سلول‌های دهانه رحم می‌باشد که به‌طور میانگین باید هر شش ماه تا یک سال در زنان متأهل انجام شود و تا سن ۶۰ سالگی این تست به‌صورت سالانه انجام گیرد و بعد از ۶۰ سالگی در صورت منفی بودن نتایج پیشین، دیگر نیازی به غربالگری نیست.
۲) آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی(HPV): این آزمایش در جریان پاپ اسمیر انجام می‌شود و ممکن است این ویروس در نمونه‌برداری از دهانه رحم شناسایی شود که از رسک فاکتورهای سرطان دهانه رحم می‌باشد.
ج) سرطان کولورکتال
۱) کولونوسکوپی:در طی این روش پزشک متخصص یک وسیله منعطف به نام کولونوسکوپ را که مجهز به دوربین و نور می‌باشد را وارد رکتوم می‌کند و تمام موارد غیرطبیعی ازجمله پولیپ‌ها و توده‌ها را مشاهده و شناسایی می‌کند. در مواقعی نیز هیچ‌گونه مورد غیرطبیعی یافت نشده و فرد مورد غربالگری سالم می‌باشد. غربالگری از طریق کولونوسکوپی در سنین ۵۰–۷۰سال انجام می‌شود و حداقل هر ده سال یک‌بار باید تکرار شود.
۲) وجود خون مخفی در مدفوع(FOBT): در این تست آزمایشگاهی مدفوع را ازنظر وجود خون مخفی موردبررسی قرار می‌دهند؛ که به تشخیص انواع پولیپ‌ها و سرطان‌ها در مراحل اولیه می‌باشد. انجام این تست غربالگری از ۴۵سالگی هردو سال یک‌بار توصیه می‌شود.
د) سرطان پروستات
1) Digital Rectal Examination:DRE در واقع تستی می‌باشد که حین آن اورولوژیست با دستکش، انگشت آغشته به روغن را وارد رکتوم می‌کند تا سطح پروستات را از لحاظ وجود انواع موارد غیرطبیعی و نامنظم بررسی نماید که در سنین بالای ۴۰ سال بهتر است که ب منظور غربالگری انجام شود.
۲) آزمایش PSA (Prostate Specific Antigen): این تست غربالگری بسیار راحت و در دسترس می‌باشد و شامل اندازه‌گیری سطح ماده‌ای به نام PSAدر خون می‌باشد که چنانچه میزان آن از حد طبیعی بالاتر باشد مشکوک به سرطان پروستات بوده و فرد را ملزم به انجام آزمایش‌ها تکمیلی می‌کند.